Elektronik Sigara (E-Sigara)
Yazar: Ayhan Özhasenekler Erciyes Üniversitesi’nde Tıp Fakültesini, Dicle Üniversitesi’nde Acil Tıp Uzmanlığını bitirdi. Diyarbakır Devlet Hastanesinde mecburi hizmet sonrası, evi – ailesi olarak gördüğü Dicle Acil Tıp Ailesinde Öğretim Üyeliğine başladı. Halen Ankara Yıldırım Beyazıt Üniversitesi Tıp Fakültesi Acil Tıp AD Öğretim Üyesi, Dekan Yardımcısı, Ankara Şehir Hastanesi Acil Tıp Kliniği Eğitim Görevlisi, TATD YK üyesidir. EKG’yi gece gündüz anlatacak kadar sever. Simülasyon meraklısı, Tıp Eğitiminin şimdilik alaylısıdır.
E – sigara normal sigaraya göre daha az zararlı mıdır?
E- sigaralar, nikotin salıverici sistem (Electronic Nicotin Delivering System -mENDS) olarak bilinirler. Yanarak değil, çok yüksek ısıyla ısıtılarak elde edilen buharın inhalasyonu mantığına dayanmaktadır. Düşük ısıyla ısıtılan çeşitleri de mevcuttur. İlk formu 1965’te Herbert A. Gilbert tarafından ABD’ de üretilmiş.
İlk kez 2004 yılında Çinli Eczacı Hon Link tarafından Ruyan adıyla Çin pazarına girmiştir.
2013 yılında ABD’ de patent başvurusunda “Sigara yerine kullanılmak üzere ve sigara bırakmak için” yazılmıştır.
Patent başvurusundan sonra e-sigaranın sadece sigara içenler tarafından değil, sigara içmeyenler tarafından da kullanımı, hatta normal sigara ile birlikte kullanımı (dual kullanım) artmıştır.
Özellikle ABD ve diğer ülkelerde kullanım yaşı ortaokul çağına kadar düşmüştür. Kalem benzeri Cigalike, tank sistemleri ve mühendislik harikaları denen (IQOS, JUUL gibi) çeşitleri bulunmaktadır. Özellikle son teknolojik ürünler ABD’de marketlerde kontrolsüz bir şekilde satılmaktadır. Bu, gençler arasında kullanım sıklığının artmasına neden olmuştur. Ayrıca son dönemlerde bu teknolojik ürünlerde bağımlılık yapıcı maddelere de rastlanılmaktadır. İçerisinde farklı dozlarda nikotin, formaldehid, propilen glikol, gliserol, tütün spesifik nitrozaminler, benzen, asetaldehid, tatlandırıcılar, ağır metaller bulunmaktadır.
Sigara şirketleri tarafından yapılan birçok çalışmada normal sigara ile karşılaştırılmış, içerisindeki zararlı maddelerin normal sigaraya göre daha az olduğu savunulmuştur. Ama unutulmamalıdır ki, zararlı şeylerin az olması, hiç olmaması anlamına gelmemektedir. Sonuçta her türlü sigara, Uluslararası Kanser Araştırmaları Ajansı tarafından Grup 1 kanserojen olarak bildirilmiştir.
Sağlık üzerine etkileri, birçok sistemi ilgilendirmekle beraber en çok solunum sistemi ile ilgilidir. E-sigara ilişkili akciğer hastalığı (EVALI); semptomların başlangıcından önceki 90 günde e-sigara kullanımı öyküsü, pulmoner infiltrasyon, tetkiklerde enfeksiyon bulgularının olmaması, alternatif tanı olmaması (romatolojik, kardiyak, neoplastik) kriterlerinin varlığı olarak tanımlanmaktadır.
