Ebeveynlerin Yoğunlaştırılmış Sigara Dumanına Çoklu Maruziyeti ile Tetiklenen Adolesan Diyabeti
- Uzm. Dr. Begüm ÖKTEM
- 13 Nisan 2020
- TATDakademik, TFT
- Adolesan Diyabeti, Ebeveyn, Sigara Dumanına Çoklu Maruziyet
- 1041
Fare modeli ile yapılan bu çalışmada, yoğunlaştırılmış sigara dumanı (YSD) kullanılmış. Çalışmadaki dişi ve/veya erkek fareler YSD ile beslenmiş. Erkek farelere spermatogenez zamanı aşamasında, dişi farelere fetusun intrauterin gelişimi aşamasında verilmiş.
Fare gelişimindeki 4. ve 8. haftalar insanlardaki adolesan ve erişkin evrelerini temsil etmektedir. Ebeveynlerin YSD maruziyeti ile yavrunun diyabete duyarlılığı arasındaki ilişki doğum sonrası 4. ve 8. haftalarda değerlendirilmiş. Analiz için büyüme eğrisi, lipid ve glukoz metabolizması ve oral glukoz toleransı incelenmiş.
Çalışma grupları, dişi farenin YSD ile beslendiği YSD♂×♀, erkek farenin YSD ile beslendiği ♂×YSD♀, hem dişi hem erkek farenin YSD ile beslendiği YSD♂×YSD♀ olarak kodlanmış. Kontrol grubu ♂×♀ ile belirtilmiş.
Kontrol grubuna kıyasla, farelerin yavru sayısında ve gebelikte kilo alımında her 3 grupta da anlamlı farklılık gözlenmemiş. YSD♂×YSD♀ ve ♂×YSD♀ gruplarında doğum ağırlığı düşük olmakla birlikte, izlemdeki süreçte kontrol grubunu yakalamış, YSD♂×♀ grubunda ise anlamlı derecede düşük ağırlığın sonraki süreçte de devam ettiği görülmüş.
Kontrol grubuna kıyasla, doğum sonrası 4. ve 8. haftalarda yapılan glukoz tolerans testinde 30., 60., 90. ve 120. dakikada glukoz düzeyleri YSD♂×YSD♀ grubunda anlamlı olarak yüksek ve diyabet için tanısal kriterleri karşılayacak düzeyde bulunmuş. Yine 4. ve 8. Haftada bakılan serum lipid düzeyleri YSD♂×YSD♀ ve ♂×YSD♀ grubunda kontrol grubuna kıyasla anlamlı derecede yüksek ve hiperlipidemi tanı kriterlerini karşılayacak seviyede bulunmuş. YSD♂×♀ grubunda anlamlı farklılık saptanmamış.
İntestinal mikrobiyotanın da metabolik hastalıkların gelişimde önemli rol oynadığı bilinmektedir. İntestinal mikrobiyotalar 4. ve 8. haftalarda incelenmiş ve tüm çalışma gruplarında kontrol grubuna kıyasla anlamlı değişiklikler bulunmuş.
Çalışma sonuçları ebeveynlerde sigara maruziyetinin fetal büyüme kısıtlılığı ve düşük doğum ağırlığına yol açabileceğini gösterir niteliktedir. Glukoz tolerans testinde diyabet kriterlerini karşılayacak düzeyde yükseklik olması, intrauterin gelişim döneminde annenin sigara maruziyetinin erişkinlikte diyabet gelişimi için yüksek risk oluşturduğunu göstermektedir. Her iki ebeveynin sigara maruziyetinin ise daha ciddi metabolik bozukluklara yol açtığını, adolesan diyabetiyle birlikte hiperlipidemiye de yol açabildiği görülmektedir. Olumsuz çevresel faktörlere hayatın erken döneminde maruz kalmak, uzun dönemde metabolik bozukluklara yatkınlık yaratmaktadır.
